Y tế dự phòng – Trọng tâm phát triển của ngành Y

"Phòng bệnh hơn chữa bệnh" – đó chính là lý do ngành Y tế nước nhà cần đặt hệ thống Y tế dự phòng là trọng tâm phát triển trong tương lai, nhằm nâng cao chất lượng chăm sóc, bảo vệ sức khỏe cộng đồng.

1. Tại sao cần xây dựng hệ thống Y tế dự phòng

Chăm sóc, bảo vệ và nâng cao sức khỏe cộng đồng là một trong những vấn đề quan trọng nhất của mọi xã hội và mọi thể chế. Đây là nhiệm vụ cao cả, cần phải được đặt lên hàng đầu. Tuy nhiên, lâu nay cơ chế hoạt động của hệ thống y tế vẫn luôn trong trạng thái bị động, bệnh tới đâu thì chữa tới đó.

Điều này khiến cho việc kiểm soát bệnh và dịch bệnh trở nên khó khăn, điều trị cho bệnh nhân cũng gặp nhiều thách thức. Bởi đa phần đều phát hiện bệnh hoặc dịch bệnh khi tình hình đã tương đối nghiêm trọng.

Thay vào đó, nếu như ta có thể xây dựng tốt mạng lưới y tế dự phòng và đưa mạng lưới này vào hoạt động một cách quy củ, hiệu quả, chắc chắn tình hình sức khỏe của cộng đồng sẽ được cải thiện, công tác khám chữa bệnh và kiểm soát dịch bệnh cũng thuận lợi hơn rất nhiều.

2. Phân biệt phòng bệnh và chữa bệnh

Chữa bệnh là đặt trọng tâm vào việc điều trị khi bệnh đã phát tác và có những ảnh hưởng nhất định lên cơ thể bệnh nhân. Phòng bệnh là ngăn chặn mầm mống gây bệnh ngay từ đầu, không cho nó cơ hội phát triển và gây tác động xấu tới con người.
Đối tượng của những người làm công tác chữa bệnh là các cá thể bệnh nhân, còn đối tượng của cán bộ y tế dự phòng là toàn thể cộng đồng.

Do đó, sự thành công trong việc cứu chữa một bệnh nhân là chỉ số để đánh giá hiệu quả lâm sàng của y tế; trong khi đó, kéo dài tuổi thọ và giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh của cộng đồng là chỉ số đánh giá hiệu quả của y tế dự phòng.

3. Những lợi ích của hệ thống y tế dự phòng

Nhiều người mặc định y tế dự phòng chắc hẳn là chuyên về công tác phòng ngừa các loại bệnh truyền nhiễm, song thực tế, y tế dự phòng còn đặt trọng tâm vào cả những căn bệnh mãn tính như: tiểu đường, loãng xương, viêm xương khớp, cao huyết áp, tai biến, tim mạch, ung thư… 

Y tế dự phòng có nhiệm phụ phát giác những yếu tố nguy cơ gây bệnh, từ đó can thiệp kịp thời để làm giảm nguy cơ mắc bệnh, nguy cơ lây nhiễm ở quy mô cộng đồng. Bởi vậy, Y tế dự phòng phát triển sẽ đem lại rất nhiều lợi ích cho con người, cho sự phát triển của xã hội.

4. Thiết lập mạng lưới y tế dự phòng rộng khắp là vấn đề cấp thiết

Vai trò của y tế dự phòng đã được khẳng định. Các nước tiên tiến trên thế giới cũng đều bắt tay xây dựng hệ thống y tế dự phòng tới tận vùng sâu vùng xa từ nhiều năm trước. Tuy nhiên, ở Việt Nam thì cho tới nay, mạng lưới Y tế dự phòng vẫn chưa được chú trọng đúng mức, chưa phát huy được vai trò quan trọng của mình.

Ngành y có thể cứu sống một mạng người nhờ 1 ca giải phẫu, nhưng một chiến lược y tế dự phòng thành công lại có thể cứu sống và làm thay đổi cuộc sống của cả cộng đồng. Đã đến lúc những đóng góp âm thầm và sự cần thiết của y tế dự phòng cần được xã hội ghi nhận./.